Umowa zlecenia
Zlecenie – na mocy umowy zlecenia jedna strona (pełnomocnik) zobowiązuje się w imieniu i na rachunek drugiej strony (mocodawcy) do wykonania określonych czynności prawnych wobec osób trzecich. Uprawnienia udzielone pełnomocnikowi przez mocodawcę oraz dokument je potwierdzający nazywane są pełnomocnictwem. Na mocy umowy zlecenia mocodawca może powierzyć pełnomocnikowi dokonanie czynności prawnych związanych z ochroną interesów mocodawcy, zarządzaniem całym lub częścią majątku mocodawcy, podejmowaniem czynności procesowych w jego imieniu przed sądami i innymi instytucjami w Republice Litewskiej oraz innych czynności prawnych.
Umowa zlecenia może być odpłatna albo nieodpłatna. Jeżeli obie strony umowy zlecenia są osobami fizycznymi, domniemywa się, że umowa jest nieodpłatna, chyba że czynności prawne wykonywane przez pełnomocnika w imieniu innej osoby stanowią jego działalność zawodową lub gospodarczą. Jeżeli jedną lub obie strony umowy są przedsiębiorcami, domniemywa się, że umowa ma charakter odpłatny. W przypadku umowy odpłatnej wysokość wynagrodzenia pełnomocnika określa umowa zlecenia albo ustawa. Jeśli wysokość wynagrodzenia nie została ustalona ani w umowie, ani w ustawie, ustala się je na podstawie zwyczajów, cen rynkowych, rodzaju i czasu trwania usług, zaleceń zawodowych zrzeszeń świadczących takie usługi oraz innych okoliczności. Jeśli pełnomocnik działa jako komercyjny przedstawiciel mocodawcy (w Republice Litewskiej), ma prawo zatrzymać rzeczy, które powinien przekazać mocodawcy, do czasu całkowitego rozliczenia się przez niego.
Pełnomocnik ma obowiązek realizować udzielone mu zlecenie zgodnie ze wskazówkami mocodawcy. Wskazówki te muszą być zgodne z prawem, wykonalne i konkretne. Pełnomocnik ma prawo odstąpić od poleceń mocodawcy, jeżeli ze względu na konkretne okoliczności jest to konieczne w interesie mocodawcy, a pełnomocnik nie mógł wcześniej uzyskać jego zgody lub nie otrzymał odpowiedzi w rozsądnym czasie. W takim przypadku pełnomocnik powinien niezwłocznie poinformować mocodawcę o odstępstwach. Jeśli pełnomocnik działa jako przedstawiciel komercyjny, mocodawca może w swoim interesie upoważnić go do odstępowania od zlecenia bez uprzedniego porozumienia. W takim przypadku przedstawiciel komercyjny musi w rozsądnym terminie powiadomić mocodawcę o niestosowaniu się do zlecenia, o ile umowa nie stanowi inaczej.
Obowiązki pełnomocnika
- Pełnomocnik ma obowiązek wykonać udzielone mu pełnomocnictwo uczciwie i starannie, w sposób najlepiej odpowiadający interesom mocodawcy, oraz unikać konfliktu interesów osobistych z interesami mocodawcy.
- Pełnomocnik zobowiązany jest do osobistego wykonania pełnomocnictwa, chyba że umowa przewiduje wyjątki lub gdy ustawa obowiązująca w Republice Litewskiej dopuszcza dalsze pełnomocnictwo (substytucję).
- W trakcie wykonywania pełnomocnictwa, pełnomocnik ma obowiązek – na żądanie mocodawcy, a w zależności od okoliczności także bez żądania – udzielać pełnej informacji o przebiegu wykonania zlecenia.
- Po wykonaniu pełnomocnictwa, pełnomocnik ma obowiązek niezwłocznie powiadomić o tym mocodawcę oraz przedstawić sprawozdanie wraz z dokumentami potwierdzającymi, a także zwrócić dokument pełnomocnictwa, jeżeli umowa nie stanowi inaczej.
- Wszystko, co zostało uzyskane podczas wykonywania pełnomocnictwa, pełnomocnik ma obowiązek niezwłocznie przekazać mocodawcy.
- Jeżeli zgodnie z umową, ustawą lub zwyczajem obowiązującym na Litwie, pełnomocnik powierza wykonanie zlecenia osobom trzecim, ponosi on odpowiedzialność za ich działania oraz ma obowiązek naprawić szkody wyrządzone przez te osoby.
- Jeżeli zlecenie wykonuje kilku pełnomocników, odpowiadają oni solidarnie wobec mocodawcy, chyba że umowa stanowi inaczej.
- Pełnomocnik nie ma prawa wykorzystywać uzyskanych informacji lub majątku do celów własnych, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w umowie lub przepisach prawa Republiki Litewskiej, lub za zgodą mocodawcy. W przypadku naruszenia tego obowiązku, pełnomocnik jest zobowiązany do naprawienia szkody oraz do zwrotu bezpodstawnie uzyskanych korzyści, a jeśli nielegalnie korzystał z rzeczy lub pieniędzy – do zapłaty odpowiedniego czynszu lub odsetek.
Obowiązki mocodawcy
- Mocodawca ma obowiązek współpracować z pełnomocnikiem przy wykonywaniu zlecenia.
- Mocodawca zobowiązany jest niezwłocznie przyjąć wszystko, co pełnomocnik wykonał na podstawie umowy zlecenia.
- Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, mocodawca ma obowiązek zapewnić pełnomocnikowi środki niezbędne do wykonania zlecenia, zwrócić konieczne koszty poniesione w związku z jego wykonaniem oraz – w razie potrzeby – wypłacić zaliczkę na pokrycie tych kosztów.
- Po prawidłowym wykonaniu zlecenia przez pełnomocnika, mocodawca ma obowiązek wypłacić mu wynagrodzenie, jeżeli umowa zlecenia przewiduje odpłatność.
- Mocodawca zobowiązany jest do naprawienia szkody poniesionej przez pełnomocnika w związku z wykonaniem zlecenia, jeżeli nie ponosi on winy i jeśli inne osoby odpowiedzialne za szkodę nie są zobowiązane do jej naprawienia.