Rola dokumentów procesowych w sprawie i ich znaczenie dla praw stron
Dokumenty procesowe osób uczestniczących w sprawie – to pozwy, pozwy wzajemne, odpowiedzi na pozwy lub pozwy wzajemne, dupliki (odpowiedź powoda na odpowiedź pozwanego), repliki (odpowiedź pozwanego na duplik), zażalenia, apelacje i skargi kasacyjne oraz odpowiedzi na nie, a także inne dokumenty, w których podczas postępowania pisemnego przedstawiane są wnioski, żądania, zarzuty lub wyjaśnienia stron.
Pozew to środek ochrony naruszonego lub kwestionowanego prawa podmiotowego. Podstawę pozwu stanowią okoliczności wskazane przez powoda, na których opiera swoje roszczenie.
Każda zainteresowana osoba ma prawo – zgodnie z przepisami prawa – zwrócić się do sądu w Republice Litewskiej o ochronę naruszonego lub kwestionowanego prawa bądź prawnie chronionego interesu.
Pozew złożony do sądu musi spełniać ogólne wymagania dotyczące treści dokumentów procesowych. Ponadto, w pozwie należy wskazać:
- Wartość przedmiotu sporu – jeśli pozew podlega wycenie;
- Okoliczności faktyczne, na których powód opiera swoje żądanie (faktyczna podstawa pozwu);
- Dowody potwierdzające podane okoliczności, miejsca zamieszkania świadków i miejsca przechowywania innych dowodów;
- Żądanie powoda (przedmiot pozwu);
- Opinię powoda w sprawie wydania wyroku zaocznego – w przypadku braku odpowiedzi na pozew lub przygotowawczego pisma procesowego;
- Informację, czy sprawa będzie prowadzona przez adwokata.
Do pozwu należy dołączyć dokumenty i inne dowody, na których powód opiera swoje roszczenia, dowód uiszczenia opłaty sądowej oraz wnioski o przeprowadzenie dowodów, których powód nie może przedłożyć samodzielnie – wraz z podaniem przyczyn ich braku.
Odpowiedź na pozew – dokument procesowy, w którym pozwany przedstawia swoje stanowisko wobec wniesionego przeciwko niemu pozwu. Jest to środek procesowy umożliwiający pozwanemu zgłoszenie swoich zarzutów wobec powództwa.
Wraz z odpisem pozwu sąd w Republice Litewskiej przesyła pozwanemu oraz osobom trzecim zawiadomienie o konieczności złożenia odpowiedzi na pozew. W zawiadomieniu sąd wyznacza termin na złożenie odpowiedzi, który nie może być krótszy niż czternaście i dłuższy niż trzydzieści dni. Zawiadomienie zawiera również informacje o skutkach niezłożenia odpowiedzi oraz o obowiązku pozwanego przedstawienia stanowiska wobec pozwu. W wyjątkowych przypadkach, sąd – biorąc pod uwagę wniosek pozwanego lub osoby trzeciej oraz stopień skomplikowania sprawy – może przedłużyć ten termin do sześćdziesięciu dni. Termin liczy się od dnia doręczenia odpowiedniego zawiadomienia.
Odpowiedź na pozew musi spełniać ogólne wymagania dotyczące treści dokumentów procesowych. Dodatkowo powinna zawierać:
- Informację, czy pozwany zgadza się z pozwem;
- Uzasadnienie ewentualnego sprzeciwu;
- Dowody potwierdzające argumenty pozwanego;
- Opinię pozwanego co do możliwości wydania wyroku zaocznego, jeśli powód nie złoży przygotowawczych pism procesowych;
- Informację, czy sprawa będzie prowadzona przez adwokata.
Sąd ma prawo odmówić przyjęcia dowodów i argumentów, które mogły zostać przedstawione w odpowiedzi na pozew, jeżeli uzna, że ich późniejsze złożenie opóźni wydanie wyroku.
Jeżeli pozwany bez uzasadnionej przyczyny nie przedłoży odpowiedzi na pozew w wyznaczonym terminie, sąd – na wniosek powoda – może wydać wyrok zaoczny.
Duplik – odpowiedź powoda na odpowiedź pozwanego na pozew.
Replika (Triplik) – odpowiedź pozwanego na duplik.