Usługi prawne w zakresie prawa administracyjnego na Litwie

Usługi prawne

W Republice Litewskiej sprawiedliwość w sprawach administracyjnych sprawują wyłącznie sądy, kierując się zasadą równości wszystkich osób wobec prawa i sądu – niezależnie od płci, rasy, narodowości, języka, pochodzenia, statusu społecznego, wyznania, przekonań, rodzaju i charakteru działalności, miejsca zamieszkania oraz innych okoliczności.

Sąd podejmuje się rozpatrzenia sprawy administracyjnej:

1. na podstawie skargi lub wniosku osoby fizycznej albo jej przedstawiciela, występującego o ochronę swojego prawa lub interesu chronionego prawem;
2. na wniosek instytucji, urzędów lub ich funkcjonariuszy określonych w ustawach, w celu ochrony praw innych osób;
3. na wniosek prokuratora, podmiotów administracyjnych, funkcjonariuszy kontroli państwowej, innych instytucji publicznych, organizacji, służb lub osób fizycznych – w przypadkach przewidzianych w ustawach – w celu ochrony interesu państwa lub innych interesów publicznych;
4. na wniosek instytucji samorządu lokalnego, urzędów, służb – w celu ochrony praw samorządów w dziedzinie administracji publicznej;
5. w przypadkach przewidzianych ustawą – na wniosek podmiotów administracji publicznej w celu rozstrzygnięcia sporów administracyjnych.

Sądy administracyjne rozpatrują sprawy dotyczące:

1. Legalności aktów prawnych i działań organów administracji państwowej, jak również odmowy wykonania przez te organy działań należących do ich kompetencji lub przewlekłości ich wykonania;
2. Legalności aktów i działań organów administracji samorządowej, jak również ich odmowy wykonania działań należących do ich kompetencji lub przewlekłości ich wykonania;
3. Odszkodowań za szkody powstałe w wyniku bezprawnych działań organów administracji publicznej (art. 6.271 Kodeksu cywilnego);
4. Obowiązków podatkowych, opłat, należności publicznoprawnych – ich zapłaty, zwrotu, egzekucji oraz sankcji finansowych, a także sporów podatkowych;
5. Sporów służbowych, gdy jedną ze stron sporu jest urzędnik państwowy lub samorządowy wykonujący funkcje administracji publicznej (w tym funkcjonariusze i kierownicy instytucji);
6. Decyzji Państwowej Komisji Etyki Służbowej oraz jej wniosków o rozwiązanie stosunku służbowego z urzędnikiem państwowym;
7. Wniosków (oświadczeń) Rzecznika Sejmu o rozwiązanie stosunku służbowego z urzędnikiem państwowym;
8. Sporów kompetencyjnych lub związanych z naruszeniem prawa pomiędzy niezależnymi od siebie podmiotami administracji publicznej (z wyłączeniem spraw cywilnych);
9. Naruszeń ustawy o wyborach i referendum;
10. Legalności działań i decyzji instytucji publicznych, spółek i organizacji pozarządowych posiadających kompetencje administracji publicznej, w tym także ich zaniechań;
11. Legalności ogólnych aktów prawnych wydawanych przez organizacje społeczne, wspólnoty, partie polityczne, organizacje polityczne i stowarzyszenia;
12. Skarg cudzoziemców dotyczących odmowy wydania lub cofnięcia zezwoleń na pobyt lub pracę w Litwie, jak również dotyczących statusu uchodźcy.

Do kompetencji sądów administracyjnych mogą być również przypisane inne sprawy na mocy przepisów prawa.

Skargę na akt administracyjny lub działanie (zaniechanie) organu administracji publicznej może złożyć każda osoba fizyczna lub inny podmiot administracji publicznej, w tym urzędnicy państwowi i samorządowi, funkcjonariusze oraz kierownicy instytucji, jeśli uznają, że ich prawa lub interesy chronione prawem zostały naruszone.

Ustawy przewidują:

Ustawy w Republice Litewskiej przewidują przypadki, w których obowiązkowe jest pozasądowe (przedprocesowe) postępowanie rozstrzygania sporów. W takich przypadkach skargę należy najpierw złożyć do Komisji Sporów Administracyjnych lub innego organu pozasądowego rozstrzygania sporów, a dopiero potem – do sądu administracyjnego. Ustawa o postępowaniu sądów administracyjnych przewiduje również sytuacje, w których można zwrócić się bezpośrednio do sądu administracyjnego, z pominięciem etapu przedprocesowego. W przypadkach, gdy ustawy nie określają, w jakim trybie należy rozpatrzyć skargę, może ona zostać złożona według wyboru: albo do Komisji Sporów Administracyjnych, albo bezpośrednio do sądu administracyjnego. Skarga musi zostać złożona na piśmie i podpisana przez wnioskodawcę lub jego przedstawiciela. W przypadku reprezentacji należy dołączyć pełnomocnictwo lub inny dokument potwierdzający uprawnienie do działania w imieniu składającego.

Skarga powinna zawierać następujące informacje:

1. Nazwę komisji lub sądu, do którego skarga (wniosek) jest kierowana;
2. Imię, nazwisko (nazwa) wnioskodawcy, jego numer identyfikacyjny (kod), miejsce zamieszkania (siedziba), a także imię, nazwisko i adres przedstawiciela – jeśli występuje;
3. Imię i nazwisko urzędnika, którego działania są skarżone, jego numer identyfikacyjny (jeśli jest znany), stanowisko lub nazwa instytucji (podmiotu administracji), jej siedziba;
4. Imiona, nazwiska (nazwy), numery identyfikacyjne (jeśli znane) i adresy osób trzecich zainteresowanych sprawą;
5. Konkretną czynność (zaniechanie) lub akt, który jest przedmiotem skargi, wraz z datą jego wykonania (wydania);
6. Okoliczności, na których opiera się żądanie wnioskodawcy, wraz z dowodami, nazwiskami świadków i ich adresami oraz miejscem przechowywania pozostałych dowodów;
7. Żądanie wnioskodawcy;
8. Listę załączonych dokumentów;
9. Miejsce i datę sporządzenia skargi (wniosku).