Pojęcie przeniesienia długu
Przeniesienie długu to sytuacja, w której osoba trzecia na mocy umowy z wierzycielem przejmuje obowiązki i prawa dłużnika.
Na Litwie możliwe są dwa sposoby przeniesienia długu:
- Przeniesienie długu na podstawie umowy między wierzycielem a nowym dłużnikiem;
- Przeniesienie długu na podstawie umowy między dłużnikiem a przejmującym dług.
Umowa o przeniesienie długu powinna mieć formę pisemną. Jednak brak formy pisemnej nie powoduje automatycznie nieważności umowy. W takim przypadku pojawia się jedynie obowiązek udowodnienia, że umowa została zawarta.
Przeniesienie długu jest niedopuszczalne, gdy zakazuje tego ustawa, umowa, albo gdy zobowiązanie jest nierozerwalnie związane z osobą dłużnika (np. obowiązek alimentacyjny, zobowiązania dotyczące świadczenia usług osobistych i inne).
Wierzyciel i osoba trzecia mają prawo zawrzeć umowę przeniesienia długu, na mocy której osoba trzecia przejmuje prawa i obowiązki dłużnika. Osoba trzecia staje się wówczas nowym dłużnikiem. Po przejęciu długu przez osobę trzecią zobowiązanie, które istniało między wierzycielem a pierwotnym dłużnikiem, wygasa. W tym przypadku nie jest wymagane uzyskanie zgody pierwotnego dłużnika.
W przypadku przeniesienia długu na podstawie umowy między dłużnikiem a przejmującym dług, konieczna jest zgoda wierzyciela. Bez zgody wierzyciela przeniesienie długu jest niedopuszczalne. Dłużnik i przejmujący mogą ustalić termin, w którym wierzyciel ma prawo wyrazić zgodę. Jeżeli wierzyciel nie odpowie w wyznaczonym terminie, uznaje się, że zgoda nie została udzielona. Zgoda na przeniesienie długu może być także przewidziana z góry w umowie między wierzycielem a dłużnikiem. W przypadku braku zgody wierzyciela wobec niego odpowiedzialność nadal ponosi pierwotny dłużnik. Umowa między dłużnikiem a przejmującym dług istnieje, jednak jej wejście w życie zostaje odroczone do momentu uzyskania zgody wierzyciela.
W przypadku milczenia wierzyciela osoba przejmująca dług może zwrócić się do niego z propozycją spełnienia świadczenia. Nawet jeśli wierzyciel formalnie nie wyrazi zgody, może ją wyrazić swoim działaniem – przyjmując świadczenie od nowego dłużnika, co oznacza zgodę na przeniesienie długu i wyeliminowanie pierwotnego dłużnika.
Po przeniesieniu długu za zgodą wierzyciela nowy dłużnik może w sporze z wierzycielem bronić się zasadniczo tymi samymi zarzutami, które przysługiwały pierwotnemu dłużnikowi. Jednak nowy dłużnik nie może powoływać się na środki obrony przysługujące wyłącznie pierwotnemu dłużnikowi, żądać potrącenia wierzytelności przysługującej pierwotnemu dłużnikowi ani zgłaszać zarzutów wynikających ze stosunku między pierwotnym a nowym dłużnikiem.