Znaczenie prawne przyjęcia spadku na Litwie
Przyjęcie spadku jest jednostronną czynnością prawną spadkobiercy, poprzez którą wyraża on wolę przejęcia cywilnych praw i obowiązków spadkodawcy.
Artykuł 5.50 Litewskiego Kodeksu Cywilnego stanowi:
- Aby nabyć spadek, spadkobierca musi go przyjąć. Nie jest dozwolone przyjęcie spadku częściowo, warunkowo lub z zastrzeżeniami.
- Spadkobierca uznawany jest za osobę, która przyjęła spadek, jeśli faktycznie zaczęła zarządzać dziedziczonym majątkiem lub złożyła oświadczenie o przyjęciu spadku u notariusza właściwego dla miejsca otwarcia spadku.
- Działania wskazane w tym artykule muszą zostać podjęte w terminie trzech miesięcy od dnia otwarcia spadku.
- Osoby, którym prawo do dziedziczenia przysługuje tylko w przypadku nieprzyjęcia spadku przez innych spadkobierców, mogą złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku w terminie trzech miesięcy od dnia nabycia prawa do przyjęcia spadku.
- Spadek dziedziczony przez spadkobierców urodzonych po otwarciu spadku należy przyjąć w terminie trzech miesięcy od dnia ich narodzin.
- Notariusz ma obowiązek w ciągu trzech dni roboczych od dnia przyjęcia spadku poinformować Centralny Urząd Hipoteki o przyjęciu spadku.
Przyjęcie spadku jest jednostronną czynnością prawną spadkobiercy, poprzez którą wyraża on wolę przejęcia cywilnych praw i obowiązków spadkodawcy.
Litewski Kodeks Cywilny przewiduje trzy sposoby, w jakie spadkobierca może wyrazić wolę przyjęcia spadku: rozpoczęcie faktycznego zarządzania dziedziczonym majątkiem, złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku w kancelarii notarialnej właściwej dla miejsca otwarcia spadku lub zwrócenie się do notariusza o sporządzenie inwentarza majątku spadkowego. We wszystkich przypadkach wola przyjęcia spadku musi być wyrażona w ciągu trzech miesięcy od dnia otwarcia spadku. Termin ten może zostać przedłużony przez sąd, jeżeli sąd uzna, że upłynął on z ważnych powodów. Spadek może być także przyjęty po upływie terminu i bez zwracania się do sądu, jeśli zgodę wyrażą wszyscy pozostali spadkobiercy, którzy już przyjęli spadek.
Faktyczne zarządzanie dziedziczonym majątkiem jako wyraz woli spadkobiercy na Litwie
Rozpoczęcie faktycznego zarządzania dziedziczonym majątkiem jest wyrazem woli spadkobiercy poprzez działania faktyczne. Spadkobierca uznawany jest za przyjmującego spadek, jeżeli faktycznie zarządza majątkiem – podejmuje aktywne działania mające na celu przejęcie wszelkich majątkowych, a czasem i niemajątkowych praw i obowiązków spadkodawcy, na przykład: zarządza majątkiem, korzysta z niego, rozporządza nim, dba o niego, płaci podatki, zwraca się do sądu z wnioskiem o przyjęcie spadku i wyznaczenie administratora spadku itd. To, że spadkobierca zaczyna zarządzać jakąkolwiek częścią spadku oznacza, że przyjął cały spadek, ponieważ nie jest dozwolone przyjęcie spadku częściowo.
Aby stać się pełnoprawnym właścicielem przyjętego spadku, samo faktyczne zarządzanie spadkiem nie wystarcza – w takim przypadku należy zwrócić się do sądu o stwierdzenie faktu prawnego przyjęcia spadku poprzez faktyczne zarządzanie nim. Na podstawie takiego orzeczenia sądu można następnie zwrócić się do notariusza o wydanie świadectwa prawa do spadku. Posiadając to świadectwo, możliwe jest zarejestrowanie swoich praw do spadku w odpowiednich rejestrach.
Przyjmując spadek w formie pisemnego oświadczenia przed notariuszem, spadkobierca wraz z oświadczeniem składa akt zgonu spadkodawcy. W przypadku dziedziczenia na podstawie testamentu należy także dołączyć testament. Jeżeli dziedziczenie następuje na podstawie ustawy, należy dodatkowo przedłożyć dokumenty potwierdzające pokrewieństwo ze zmarłym oraz dokument wskazujący ostatnie stałe miejsce zamieszkania spadkodawcy.
Transmisja dziedziczenia ma miejsce wtedy, gdy spadkobierca dziedziczący na podstawie ustawy lub testamentu umiera po otwarciu spadku, nie zdążywszy go przyjąć w wyznaczonym terminie – wówczas prawo do przyjęcia przysługującej mu części przechodzi na jego własnych spadkobierców.